a) Badania psychologiczne kierowców i osób ubegających się o uprawnienia do kierowania pojazdami, oraz wykonujących pracę na stanowisku kierowcy, a także kierowców pojazdów uprzywilejowanych, instruktorów nauki jazdy, oraz egzaminatorów, a także operatorów maszyn budowlanych i sprzętu siężkiego wykorzystywanego w energetyce, kolejnictwie, górnictwie, lub wykonujących prace na wysokościach itp.
b) Poradnictwo z zakresu psychologii transportu
w tym: poradnictwo, diagnoza, interwencja kryzysowa, prewencja i promocja zdrowia, treningi psychologiczne
Badania psychologiczne kierowców i osób ubiegających się o uprawnienia do kierowania pojazdami, oraz wykonujących pracę na stanowisku kierowcy – to badania przeprowadzane w celu orzeczenia istnienia lub braku przeciwwskazań psychologicznych do kierowania pojazdami. Badania te obejmują w szczególności ocenę:
Diagnozę cech osobowości i sprawności intelektualnej przeprowadza się w pracowni przy użyciu standaryzowanych narzędzi psychometrycznych – kwestionariuszy i testów (tzw. „narzędzi papierowych”) - które to mogą być stosowane wyłącznie przez uprawnionego do tego psychologa.
Sprawność psychofizyczną badanych ocenia się tu przy użyciu nowoczesnej aparatury diagnostycznej, wykorzystywanej do badania m. in. koordynacji wzrokowo-ruchowej, odporności na stres, koncentracji uwagi..
Opisana wyżej procedura badania psychologicznego ma swój określony cel i wynik. Po przeprowadzeniu badania, a wcześniej wywiadu z osobą badaną, psycholog wydaje orzeczenie o istnieniu lub braku przeciwwskazań psychologicznych do kierowania pojazdami. Jest to dokument, dla którego zainteresowani zgłaszają się do psychologa transportu - niezbędny do wykonywania przez nich pracy i zawodu.
Badania psychologiczne kierowców i osób ubiegających się o uprawnienia do kierowania pojazdami, oraz wykonujących pracę na stanowisku kierowcy, a także kierowców pojazdów uprzywilejowanych, instruktorów nauki jazdy oraz egzaminatorów, - którymi w głównej mierze będę zajmowała się w swej pracowni, - są badaniami okresowymi, a zarazem obligatoryjnymi dla osób zainteresowanych. Wynika to z obowiązujących w Polsce (i Unii Europejskiej) przepisów prawnych – a w szczególności z:
– Ustawy z dnia 20.06.1997 r. Prawo o Ruchu Drogowym
– Ustawy z dnia 20.06.1997 r. Prawo o Ruchu Drogowym (Dz. U. z 2005 r. Nr 108, poz. 908 z późniejszymi zmianami) – przede wszystkim art.124 i 125 ustawy.
– Ustawy z dnia 06.09.2001 r. o Transporcie Drogowym
– Ustawy z dnia 06.09.2001 r. o Transporcie Drogowym (Dz. U. z 2007 r. Nr 125 poz. 874 z późniejszymi zmianami)
– Rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 1 kwietnia 2005 r.
– Rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 1 kwietnia 2005 r. w sprawie badań psychologicznych kierowców i osób ubiegających się o uprawnienia do kierowania pojazdami oraz wykonujących pracę na stanowisku kierowcy (Dz. U. z 2005 r. Nr 69, poz. 622 z późniejszymi zmianami.)
– Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 11 września 2007 r
– Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 11 września 2007 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie badań psychologicznych kierowców i osób ubiegających się o uprawnienia do kierowania pojazdami oraz wykonujących pracę na stanowisku kierowcy z dnia 1 kwietnia 2005 r. (Dz. U. z 2007 r. Nr 178, poz. 1264).
b). Poradnictwo z zakresu psychologii transportu
Prowadzone głównie w formie warsztatów (lub cyklicznych spotkań grupowych) dla szkół, ośrodków szkolenia kierowców, zainteresowanych nimi grup zawodowych, lub kierowców (np. po przekroczeniu 24 punktów karnych, sprawców wypadków). Są to przede wszystkim zajęcia profilaktyczne z zakresu promocji bezpieczeństwa w ruchu drogowym, zajęcia reedukacyjne dla kierowców (np. po przekroczeniu 24 punktów karnych, lub zatrzymanych prowadząc pojazd pod wpływem alkoholu).
Warsztaty grupowe o określonej tematyce trwają w pracowni standardowo 20 godzin lekcyjnych i są prowadzone w 12-o osobowych grupach. (Istnieje możliwość zwiększenia/zmniejszenia liczby godzin/osób i dopasowania oferty do potrzeb odbiorców).
Poradnictwo z zakresu psychologii transportu prowadzone jest także w formie indywidualnych konsultacji. (Czas trwania pojedynczej konsultacji to: 1 godzina zegarowa). Ich liczba dostosowana będzie do potrzeb i problemu klienta.
Pomoc psychologiczna w pracowni to usługa obejmująca szeroki zakres działań psychologicznych, takich jak: Poradnictwo psychologiczne – to forma pomocy i usługa skierowana do osób przeżywających różnego rodzaju problemy, które utrudniają im codzienne funkcjonowanie - tak w środowisku rodzinnym, jak i szkolnym, zawodowym, społecznym. Poradnictwo w pracowni odbywa się zwykle w formie kilku spotkań, których głównym celem jest zidentyfikowanie problemu i poszukiwanie sposobów jego rozwiązania.
Interwencja kryzysowa – jest działaniem zmierzającym do odzyskania przez osobę dotkniętą kryzysem zdolności jego samodzielnego rozwiązania i służy wsparciu emocjonalnemu klienta. Kryzys jest zwykle momentem zwrotnym, stanem, który cechuje się dużym napięciem emocjonalnym, uczuciem przerażenia, obawą przed utratą kontroli i poczuciem bezradności oraz przed różnymi formami dezorganizacji zachowania i objawami somatycznymi. Osoba przeżywająca taki stan, ze względu na ograniczenie bądź wyczerpanie własnych możliwości rozwiązania problemu, wymaga pomocy z zewnątrz - konieczna jest wówczas pomoc psychologa.
Prewencja – to zespół działań, w których wykorzystuje się metody i środki psychologiczne w celu obniżenia prawdopodobieństwa wystąpienia zaburzeń w funkcjonowaniu psychicznym, społecznym i fizycznym. Jest to usługa i forma pomocy nastawiona przede wszystkim na grupy ryzyka i zapobieganie Promocja zdrowia – to działania nastawione na rozwój cech, które sprzyjają kształtowaniu i zachowaniu zdrowia. Udział psychologa w promocji zdrowia polega na kształtowaniu i utrwaleniu zachowań i nawyków potrzebnych do rozwoju i utrzymania zdrowia klienta.
Trening psychologiczny – to działania realizowane przede wszystkim w formie warsztatów, służące rozwojowi kompetencji psychospołecznych (tzw. miękkich, interpersonalnych, m. in.: umiejętności z zakresu komunikacji społecznej, walki ze stresem, rozwoju osobistego, twórczego myślenia). Uczestnictwo w treningu pozwala klientom nauczyć się budowania dobrego kontaktu i porozumiewania z innymi, udoskonalić ich zachowania w trudnych i konfliktowych sytuacjach, rozwinąć własne zasoby, nabyć umiejętność słuchania, rozluźniania się, konstruktywnego komunikowania własnych uczuć i emocji.
W pracowni większość usług z zakresu pomocy psychologicznej świadczonych jest w formie indywidualnej, ale mogą mieć także formę oddziaływania grupowego (stosownie do problemu i potrzeb klienta). Czas jednego spotkania (konsultacji) w ramach pomocy psychologicznej to: 1 godzina zegarowa. (Ilość spotkań zależna jest od potrzeb klienta).
*Na specjalne życzenie klienta (w sytuacjach dla niego wyjątkowych) niektóre usługi z zakresu pomocy psychologicznej, mogą być świadczone usługi w domu klienta.